08 paź 2019

Nr 10 (275) • PAŹDZIERNIK 2019

Pobierz PDF

Drodzy Czytelnicy!

W felietonie wstępnym z ubiegłego miesiąca wspominałam o pewnej mieszkance Gródka, która była świadkiem sceny, kiedy to podczas II wojny światowej wieziono na śmierć Sonię Cukierman razem z jej ojcem – doktorem Cukiermanem i matką. Rozmawiałam z nią dawno temu i niestety, rozmowa, którą nagrałam wtedy na dyktafon, „zniknęła”. I trzy tygodnie temu okazało się, że  będę miała możliwość spotkania się z panią Walentyną na jej …uroczystych 100-letnich urodzinach, które stały się bardzo wzruszającym jubileuszem. Umówiłam się na wywiad. Rozmawiałyśmy długo. Nawet miałam wyrzuty sumienia, że za długo. Przecież to wysiłek, w dodatku w niektórych momentach  dochodzą silne emocje. Miałam łzy w oczach, kiedy pani Wala opowiadała ze szczegółami… Z Sonią Cukierman siedziała w jednej ławce od czwartej klasy do końca nauki w szkole podstawowej. „To był luty 1943 r., było strasznie zimno, nikogo nie było na ulicy.  Wracałam z ul. Michałowskiej, możliwe, że od pani rodziny, bo dziadek czy pradziadek  skupował mleko.  Doszłam do miejsca, w którym dziś jest sklep Petelskiej i zobaczyłam, że od strony mostu jadą sanie w zaprzęgu. Przyglądam się – siedzi Sonia. Pamiętam jak siedzieli – ona, jej macocha i Cukierman. Sonia trzymała ręce na rękach ojca. Była wpatrzona w ojca, coś do niego mówiła. Bałam się odezwać, bo być może i mnie by zabili. Ona mnie chyba nie widziała, bo, gdyby było inaczej,  może głową by kiwnęła. I odjechali w stronę cmentarza żydowskiego.” Minęło tyle lat, a pani Walentyna Sawicka opowiadała o takich szczegółach. Wielokrotnie podczas rozmowy byłam pod wrażeniem jej pamięci. Dziękuję, że mam możliwość wysłuchania opowieści takich niezwykłych osób.

Niedawno ukazała się książka Małgorzaty Karczewskiej o cmentarzach wojennych z czasów I wojny światowej w Białymstoku i powiecie białostockim. pt. „Sto lat będą trwać bez opieki niczyjej…”. W wykazie opisanych cmentarzy znalazło się siedem nekropoli z naszej gminy. Informacje o nich znajdziecie w tym numerze. Okazuje się, że w Gródku jest nie tylko cmentarz niemiecki na tzw. „Końskiej Górce”, ale również dość duży cmentarz niemiecko – rosyjski niedaleko Boryku. Mało kto o nim wie. Byłam tam rok temu z moim ojcem, który pamięta, że w latach 50. widział na grobach ułożone krzyże z szyszek. Dziś są tylko krzaki i drzewa. Chociaż autorka książki w bardzo interesującej rozmowie mówi, że wiedza, ukształtowanie terenu w tym miejscu oraz drzewostan dość dobrze pokazują, jak ten cmentarz wyglądał.

Cieszę się bardzo, że na łamy naszej gazety wróciły – Wiera Tarasewicz z nowym cyklem o historiach gródeckich domów i Barbara Niczyporuk ze swoimi ogrodniczo-przepisowymi felietonami „W ogrodzie i kuchni”. Wypróbujcie jej nowy przepis na pasztet z cukinii. Dziewczyny kochane, dziękuję w imieniu swoim i naszych czytelników.

Drodzy czytelnicy i sympatycy WG-HN! Mamy taki oto apel. Jeśli posiadacie zdjęcia z gminy Gródek z  okresu II wojny światowej, podzielcie się nimi na łamach naszej gazety. Może znacie jakieś ciekawe wojenne historie, macie spisane rodzinne wspomnienia… Chętnie opublikujemy je w naszej gazecie.

Nieustający apel do wszystkich! Podpowiadajcie tematy, nadsyłajcie swoje zdjęcia, artykuły, listy do 20 października na adres dsulzyk(at)gckgrodek.pl.

Dorota Sulżyk – redaktor naczelna „WG-HN”

 

W tym numerze między innymi:

–  Jubileusz 50-lecia zawarcia związku małżeńskiego;

– Relacja z X Sesji Rady Gminy Gródek;

– Sprawozdanie z działalności Wójta w okresie międzysesyjnym;

– Sprzątanie Świata 2019;

– Aktualności – m.in. „100-letnie urodziny pani Wali”, „Wielki sukces naszych brydżystów”, „Święto w Kołodnem”, „Nagroda im. Norwida dla profesora Tarasewicza”;

– „Gryfiki zaczęły sezon”;

– Kącik  aktywnego seniora –m.in.  Kolejne działanie w ramach projektu „Seniorzy w akcji”;

– „Wymarzona świetlica w Wiejkach” – relacja z otwarcia świetlicy w Wiejkach; Rozmowa z sołtys Iwoną Bilkiewicz oraz Dorotą Gryko z Rady Sołeckiej;

– Wieści z GCK – m.in. Rozmowa z  Dyrektor GCK Magdaleną Łotysz, realizacja projektu „Obrzędy i obyczaje Ziemi Gródeckiej”;

– Wieści szkolne – m.in. rozpoczęcie roku szkolnego, Przerwany Marsz 1939-2019, „Biegamy i pomagamy!”;

– „Stuletnie życie pani Walentyny” – Rozmowa z Walentyną Sawicką;

– Cmentarze wojenne z czasów I wojny światowej w gminie Gródek ;

– „Tę pamięć przecięto od razu” –  Rozmowa z Małgorzatą Karczewską – autorką książki „Sto lat będą trwać bez opieki niczyjej… Cmentarze wojenne z czasów I wojny światowej w Białymstoku i powiecie białostockim”.

– Gródeckie domy z historycznym życiorysem (1);

– Tak to było – Tak to było. Zamążpójścia i ożenki (cz.2);

– „W ogrodzie i kuchni odcinek czterdziesty czwarty.  Jak ten czas szybko leci”;

– Porady, ogłoszenia, reklamy, repertuar Teatru Dramatycznego w Białymstoku;

 

Dobrej lektury!